Thành cổ Fatehpur Sikri – tuyệt tác nghệ thuật kiến trúc của Ấn Độ

• 1. Đôi nét về thành cổ Fatehpur Sikri
• 2. Kiệt tác nghệ thuật kiến trúc của Ấn Độ
• 3. Các kĩ thuật xây dựng được sử dụng trong khi xây thành cổ

Thành cổ Fatehpur Sikri là niềm tự hào một thời của đế chế Mughal và ngày nay nó đã trở thành điểm du lịch nổi tiếng ở Ấn Độ. Vậy hãy cùng khám phá xem Thành cổ Fathpur Sikri có gì nhé.

1. Đôi nét về thành cổ Fatehpur Sikri

Fatehpur Sikri nằm ở huyện Agra thuộc Bang Uttar Pradesh ở miền bắc Ấn Độ. Trước đây Fatehpur Sikri được biết đến với tên gọi “Thành phố của chiến thắng” sau chiến dịch Gujarat dành được thắng lợi.

Fateh Sikri được xây dựng từ năm 1571 đến năm 1573 và được chọn làm thủ đô bởi hoàng đế Mughal Akbar (1556-1605). Tuy nhiên tòa thành chỉ tồn tại trong khoảng thời gian ngắn ngủi rồi bị bỏ hoang từ cuối thế kỉ XVI do người ta nhận ra rằng nơi đây không có nguồn nước.

(Sơ đồ toàn bộ Thành cổ Fatehpur Sikri. Ảnh: sưu tầm)

Vì bị bỏ hoang nên nó vẫn còn giữ được những nét cổ đại cho đến tận ngày nay và trở thành địa điểm du lịch nổi tiếng của Ấn Độ.

2. Kiệt tác nghệ thuật kiến trúc của Ấn Độ

Tòa thành được xâу dựng trên vùng đất cao được bao ρhủ xung quanh bằng đá. Phía đông nam của thành Fatehpur Sikri là một hồ nước nhân tạo lớn, nơi đâу hiện nay là điểm tụ tập của người dân vào những dịp lễ lớn. Đỉnh của sườn núi do địa lý bằng phẳng nên được đặt tất cả các tòa nhà chính của khu phức hợp.

Thành Fatehpur Sikri được bao quanh bởi một bức tường dài 6 km ở ba mặt và một hồ nhân tạo ở mặt thứ tư, là nguồn cung cấp nước chính cho thành phố.

Sikri được mô phỏng theo phong cách Timurid và được xây dựng chủ yếu bằng đá sa thạch đỏ, chỉ có lăng mộ của Salim Chishti là được xây dựng bằng đá cẩm thạch trắng.

(Lăng mộ của Salim Chishti bên trong thành cổ. Ảnh: sưu tầm)

Kiến trúc và trang trí của các cung điện tại Fatehpur Sikri thể hiện sự ảnh hưởng của kiến ​​trúc Gujarat. Việc bảo tồn các không gian ban đầu giúp các nhà khảo cổ học vẽ lại các thiết kế của triều đình Mughal và hiểu được cuộc sống, cách làm việc của hoàng gia. Các không gian chính được đặt trong khu phức hợp là Jami Masjid, Lăng mộ của Salim Chishti, Buland Darwaza, Diwan-i-aam, Diwan-i-Khas, Panch Mahal, Naubat Khana, Cung điện Jodha Bai, Anup Talao, Nhà của Birbal, Hiran Minar, Tòa án Pachisi, và Ibadat Khana.

(Một số kiến trúc bên trong tòa thành. Ảnh: sưu tầm)

Các kiến trúc chính của Fatehpur Sikri có thể đi vào thông qua chín cổng dọc theo bức tường pháo đài, đó là – cổng Delhi, cổng Lal, cổng Agra, cổng Birbal, cổng Chandan Pal, cổng Gwalior, cổng Tehra, cổng Chor và cổng Ajmeri. Cổng Agra là cổng quan trọng nhất vì Hoàng đế Akbar đã xây dựng pháo đài Agra ở đó. Khu phức hợp có cung điện mùa hè và cung điện mùa đông riêng biệt dành cho Nữ hoàng Mariam-uz-Zamani – Jodha Bai yêu quý của Hoàng đế Akbar.

(Cổng quan trọng nhất của tòa thành. Ảnh: sưu tầm)

Khu phức hợp Nhà thờ Hồi giáo được tiếp cận thông qua Buland Darwaza ở phía Nam, đây là một cấu trúc được biết đến rộng rãi với chiều cao 54 mét so với mặt đất phù hợp với tên gọi của nó. Đây là cổng chiến thắng được xây dựng 5 năm sau khi xây dựng nhà thờ Hồi giáo để kỷ niệm chiến thắng chiến dịch Gujarat của hoàng đế Akbar.

3. Các kĩ thuật xây dựng được sử dụng trong khi xây thành cổ

Kết cấu của tòa thành là sự kết hợp của hệ thống trụ cùng với các mái vòm và mái vòm có gân có nguồn gốc Phật giáo. Để phù hợp với quy mô khổng lồ của cấu trúc, các mái vòm cao được thiết kế nhưng nội thất được thu nhỏ lại bằng các mái vòm đôi được trang trí bằng tranh hoặc thạch cao. Sự đa dạng của các loại mái được kết hợp tại Fatehpur Sikri là mái vòm góc dốc, mái vòm cong với sườn đá, mái vòm bằng đá và phiến đá lát phẳng. Việc hoàn thiện mái nhà là nhẵn ở một số khu vực và chạm trổ ở một số khu vực khác. Mái của các cấu trúc thấp hơn được sử dụng làm sân thượng với lan can hoàn thiện bằng các tấm bình phong chạm khắc.

Một yếu tố thiết kế đáng chú ý của Fatehpur Sikri là Chajja hoặc những phần nhô ra được sử dụng để che nắng cho các khe hở. Chúng cung cấp hiệu ứng nổi cho cấu trúc vì các phần bên dưới thường là các lỗ hở và các phần phía trên chajja là các chất rắn nằm ngang. Có thể trải nghiệm sự kết hợp nhất quán giữa các hốc và màn hình như một tính năng tường trang trí và chức năng trong toàn bộ khu phức hợp. Các khe hở không phải cửa ra vào được chạm khắc tinh xảo bằng các tác phẩm hoa văn trên các tấm bình phong bằng đá.

(Kiến trúc với các chajja che nắng mưa. ảnh: sưu tầm)

Fatehpur Sikri là một ví dụ đáng chú ý của kiến ​​trúc Mughal và là một địa điểm du lịch được ngưỡng mộ của thành phố Agra. Nó được công nhận là Di sản Thế giới của UNESCO vào năm 1986. Chắc chắn đây sẽ là địa điểm không nên bỏ lỡ khi đến thăm thành phố Agra.

Đăng bởi: Huỳnh Văn Ngà

Từ khoá: Thành cổ Fatehpur Sikri – tuyệt tác nghệ thuật kiến trúc của Ấn Độ